latinica | ćirilica
SVILEN KONAC | 17/10/2016 | 15:01

Sveti Stefan i Jelena Štiljanović

Narodna tradicija prikazuje despota Stefana Štiljanovića kao najuzornijeg hrišćanskog vladara i za njega vezuje mnogobrojna plemenita djela, kao i junačku borbu protiv Turaka...

 

Ne zna se kada je Stefan Štiljanović rođen, poznata je samo godina smrti, 1543. Bio je poslednji knez paštrovski, dobrotvor i srpski svetitelj. Porijeklo vodi iz Primorja, iz Paštrovića. Imanje je ostavio svom narodu i otišao u Srem 1498. godine zbog sukoba sa Mlečanima. U Sremu stolovao je u gradu Moroviću. Narodna tradicija prikazuje despota Stefana Štiljanovića kao najuzornijeg hrišćanskog vladara i za njega vezuje mnogobrojna plemenita djela, kao i junačku borbu protiv Turaka. Prilikom borbe za ugarski prijesto između kralja Ferdinanda i vojvode Zapolje, našao se na strani Ferdinandovoj. Od Ferdinanda je dobio imanja u virovitičkoj županiji kao i grad Valpovo gdje je vladao. Smatra se da je umro, najvjerovatnije, oko 1543. godine. Sahranjen je u manastiru Šišatovcu u Sremu, a od SPC je uvršten je u red svetitelja. U jesen, 17. oktobra svake godine se pominje i slavi njegovo ime. Njegove svete mošti nalaze se u Sabornoj crkvi u Beogradu. U manastiru Šišaštovac je postojao kult svetog Stefana Štiljanovića. U Pangariku manastira Šišatovac iz 1545. godine postoji jedan kratak zapis koji kaže: „Ova sveta i božanstvena knjiga koja se zove Panagirik, manastira Šišatovca hrama Rođenja Presvete Bogorodice, gde netljene mošti počivaju svetog i pravednog i divnog Stefana Štiljanovića, srpskog despota“. Jelena Štiljanović, monaško ime Jelisaveta je srpska kneginja i svetiteljka. Bila je supruga kneza Stefana Štiljanovića. Poslije njegove smrti pobjegla je od Turaka u Njemačku. Kada je saznala da su pronađene mošti njenog muža, Jelena je došla u manastir Šišatovac da im se pokloni. Tu se i zamonašila pod imenom Jelisaveta. Preminula je oko 1546. godine. SPC je slavi takođe danas, 17.oktobra.